به نقل از «ناطقان»

حق حبس چگونه ساقط می شود؟

تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۸۲۲۸۵

از جمله اصطلاحات حقوقی که به طور معمول به دنبال اختلافات میان زن و شوهر در دوران عقد به وجود می‌آید، بهره‌گیری زن از حق حبس خواهد بود. ناطقان: همچون دیگر عقود معوض، زن قادر است تا موقعی که مهریه خود را وصول نکرده از انجام تکالیفی که در برابر شوهرش دارد اجتناب نماید.

با وجود این، بهره‌گیری از این حق منوط به شرایطی می‌باشد که در قانون مدنی به آن اشاره گردیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین ممکن است در مواردی حق حبس زن ساقط گردد و دیگر قادر به استناد آن نباشد.

حق حبس زن به این مفهوم است که، زن حق دارد از رابطه زناشویی اجتناب نماید تا موقعی که مهریه خود را وصول کند.

با این حال بهره‌گیری از حق حبس در ازدواج به وجود شرایطی نیازمند است که تنها در صورت تحقق این شرایط زن قادر خواهد بود تا موقعی که مهریه خود را وصول نکرده است از تمکین خاص و تمکین عام در مقابل شوهرش امتناع کند.
سقوط حق حبس زن

به موجب قانون مدنی، زن حق دارد تا موقعی مهریه به وی پرداخت نشده است از اجرای تکالیفی که در برابر شوهر خود دارد خودداری نماید.

لذا زوجه قادر است تا موقعی که مهریه خود را دریافت نکرده است از تمکین در مقابل شوهرش خودداری نماید. البته بهره‌گیری زوجه از حق حبس نیاز به وجود شرایطی دارد که تنها در صورت مهیا بودن این شرایط زوجه قادر است از حق حبس بهره ببرد.

نخست اینکه مهریه زوجه بایستی حال باشد و دوم اینکه زوجه قبلا تمکین نکرده باشد. بر همین اساس، مواردی که به موجب آن حق حبس زوجه ساقط گردیده و از بین می‌رود را می‌توان شامل دو مورد فوق دانست که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
موارد سقوط حق حبس زن

همانطور که بیان شد، زوجه در هر شرایطی قادر به استفاده از حق حبس عقد ازدواج نخواهد بود. بلکه حق حبس زوجه در مواردی ساقط خواهد شد و دیگر حق ندارد به آن استناد کند. در قانون مدنی موارد سقوط حق حبس زوجه مقرر گردیده است که به شرح زیر است:

حق حبس
تعیین مهلت جهت پرداخت مهریه

از جمله شرایط بهره‌مندی زوجه از حق حبس در ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی، اینگونه در نظر گرفته شده است: «مشروط بر اینکه مهر او حال باشد.» بنابراین در موردی که به منظور پرداخت مهریه مهلتی پیش بینی شده باشد، در این شرایط زوجه قبول کرده است که مهریه بعد از گذشت آن مهلت به او پرداخت شود.

پس این شرایط، به این مفهوم است که از حق حبس خود صرف نظر کرده است. علاوه بر این، انقضای مهلتی که جهت پرداخت مهریه در نظر گرفته شده است هم موجب نمی‌گردد که مهریه حال شده باشد و بتوان بر اساس آن از حق حبس بهره‌مند گردید.

سوال مهمی که در این مورد مطرح می‌شود این است که آیا عندالاستطاعه بودن مهریه هم موجب می‌گردد که زوجه قادر به استفاده از حق حبس خود نباشد؟ در این خصوص بین برخی از حقوقدانان و در رویه قضایی اختلاف نظر پیش آمده است.

لیکن به صورت کلی، در شرایطی که مهریه عندالاستطاعه باشد و زوجه قادر به معرفی اموال و دارایی از شوهر خود باشد، باز هم می‌تواند از حق حبس خود بهره‌گیری کند. ولی در صورتی که نتواند این کار را انجام دهد، عندالاستطاعه بودن مهریه از بهره‌گیری حق حبس جلوگیری خواهد کرد.
انجام تکالیف زناشویی از جانب زن

به گفته مشاور حقوقی در اصفهان به موجب ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی: «اگر زن قبل از دریافت مهر به اختیار خود به ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد اقدام نمود، دیگر نمی‌تواند از حق حبس استفاده کند.» نکته مهمی که در این مورد وجود دارد این است که در عمل، تمکین عام نسبت به شوهر موجب ساقط شدن حق حبس زوجه نمی‌گردد. بلکه صرفا تمکین خاص که همان رابطه زناشویی میان زن و شوهر است موجب ساقط شدن حق حبس می‌گردد.
عدم اسقاط حق حبس با مهریه موجل

از طرفی دیگر عده‌ای از حقوقدانان بر این باور هستند که در یک صورت حتی چنانچه مهریه موجل باشد همچنان زن حق حبس خواهد داشت.

این عده عقیده دارند چنانچه مهر موجل باشد و در برابر همزمان تا موعد مهریه مرد تقاضای رابطه زناشویی نکند بلافاصله بعد از رسیدن موعد پرداخت مهریه برای زن حق حبس باقی خواهد ماند.

به عنوان مثال ضمن عقد زوجین به توافق می‌رسند که مهریه پی از یک سال پرداخت گردد. در زول این یک سال مرد تقاضای برقراری رابطه جنسی از زوجه نمی‌کند. پس از انقضای یک سال به نظر این عده همچنان حق حبس برای زن وجود دارد.

نتیجه: با در نظر گرفتن نص صریح ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی و عدم جواز تفسیر موسع نمی‌توان نظر این حقوقدانان را مورد پذیرش قرار دار و در هر صورت موجل بودن مهریه حق حبس را ساقط می‌کند.
آیا حق حبس سبب ساقط شدن نفقه زن می‌گردد؟

موقعی که زوجه از حق حبس خود بهره‌گیری می‌کند، در واقع از شوهر خود تمکین نکرده است اما همچنان مستحق دریافت نفقه نخواهد بود.

بهره بردن از این حق باعث از بین رفتن نفقه زن نشده و زن مستحق دریافت نفقه خواهد بود و عدم پرداخت نفقه از جمله علل طلاق به تقاضای زن است.
آیا اعمال حق حبس زن جزو موارد نشوز است؟

استفاده از حق حبس از طرف زوجه یا همان امتناع از تکالیف زناشویی را نمی‌توان جزو موارد نـشوز به حساب آورد و نتیجه این موضوع این است که استفاده از حق حبس، از بین برنده نفقه نمی‌باشد؛ بنابراین مادە ١٠٨٥ قانون مدنی به این موضوع صراحتا اشاره داشته که این امتناع، مسقط حق نفقه نخواهد بود.».

می‌بایست در نظر داشـت کـه نشوز، موقعی محقق می‌گردد که زوجه غیر قانونی از تکالیفی که در قبال شوهر دارد، خودداری نماید؛ در صورتی که مشاهده می‌شود حق حبس حقی بوده که بر اساس حکم قانون، به زوجه اعطاء گردیده اسـت.

بر همین اساس است که قانون مدنی در مادۀ ١١٠٨ مقرر داشته است:

«هرگاه زن بـدون مانع مشروع، از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.» در صورتی که همانطور که بیان شد، استفاده از حق حبس امری است مشروع و قانونی.
ارتباط حق حبس زوجه و تقسیط مهریه

در صورتی که مهریه تقسیط گردد، ممکن است سالیان زیادی زمان ببرد تا مهریه به وی پرداخت شود. سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا زن در این مدت هم حق دارد از حق حبس خود بهره‌گیری کند؟ در جواب این سوال باید بگوییم که بله.

موقعی که مهریه زن به طور اقساطی پرداخت می‌گردد، بر اساس رای وحدت رویه شماره ۷۰۸ مورخ ۲۲/۵/۱۳۸۷ هیات عمومی دیوان، زوجه قادر است از حق حبس استفاده کند. زیرا شوهر مهریه را به طور کامل پرداخت نکرده است و زن حق دارد تا موقعی که مهریه خود را وصول نکرده از انجام تکالیف زناشویی امتناع ورزد.

حبس تعزیری
حق حبس در دوران عقد

معیار برخورداری زن از حق حبس در ازدواج، برقراری رابطه جنسی با شوهر بوده و در شرایطی که در دوران عقد بین زوجین نزدیکی صورت نگرفته باشد، زوجه حق دارد به حق حبس خود استناد نماید.

حال در صورتی که بعد از ازدواج هم نزدیکی صورت نگرفته باشد، زن قادر است با تسلیم دادخواست استفاده از حق حبس به دادگاه، اقدام به مطالبه مهریه و نفقه خود نماید.
حق حبس زوجه و دادخواست طلاق از سوی زن

از آنجایی که اصولا حق طلاق با مرد بوده و زن نیز به این حق خود استناد نموده و از شروع زندگی مشترک خودداری کرده است، اثبات عسر و حرج وی کار بسیار دشواری خواهد بود.

جز آنکه شرایط طلاق از طرف زوجه را دارا باشد. در موضوع طلاق به تقاضای زن و عسر و حرج خواهید توانست این شرایط را مطالعه نمایید.

در نهایت باید بگوییم که داشتن حق حبس برای زن امتیازی به منظور گرفتن طلاق ایجاد نکرده و ضرورت دارد، زن شرایط طلاق را داشته باشد.
حق حبس و دادخواست طلاق از سوی مرد

در صورتی که مرد دادخواست طلاق بدهد در صورتی که زن در دعاوی پیشین به حق حبس استناد نموده باشد مهریه بر قوه خود باقی است.

مسئله تنها این می‌باشد که به دلیل عدم نزدیکی میان زوجین، زن تنها مستحق نصف مهریه خواهد بود. در طلاق به تقاضای مرد، شرط تنصیف اموال مرد مشمول زن نخواهد شد.

سخن آخر

در این مطلب سعی بر این بود که به طور جامع و دقیق حق حبس چگونه ساقط می‌گردد را مورد بررسی قرار دهیم. همانطور که گفتیم به موجب قانون مدنی، زن حق دارد تا موقعی مهریه به وی پرداخت نشده است از اجرای تکالیفی که در برابر شوهر خود دارد خودداری نماید .

لذا زوجه قادر است تا موقعی که مهریه خود را دریافت نکرده است از تمکین در مقابل شوهرش خودداری نماید. البته بهره‌گیری زوجه از حق حبس نیاز به وجود شرایطی دارد که تنها در صورت مهیا بودن این شرایط زوجه قادر است از حق حبس بهره ببرد. نخست اینکه مهریه زوجه بایستی حال باشد و دوم اینکه زوجه قبلا تمکین نکرده باشد.

  برچسب ها: حق حبس ، ساقط شدن ، زن

منبع: ناطقان

کلیدواژه: حق حبس ساقط شدن زن استفاده از حق حبس زوجه از حق حبس مقابل شوهر پرداخت مهریه حق حبس حق حبس زوجه قانون مدنی بهره گیری حق حبس زن حق حبس ساقط شدن شوهر خود

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۸۲۲۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اعلام آخرین وضعیت وام نهضت ملی مسکن

به گزارش «تابناک» به نقل از مهر، ‬ بررسی آمارهای جدید از وضعیت مشارکت بانک‌ها در طرح نهضت ملی مسکن، حاکی از آن است که از بین ۲۶ بانک، عملکرد ۱۸ بانک در این بخش، کماکان صفر است و از تعداد ۸۶۹ هزار و ۳۵۳ نفر واجدین شرایط اخذ تسهیلات طرح نهضت ملی مسکن، ۷۹۳ هزار و ۷۳۲ نفر موفق به انعقاد قرارداد به مبلغ ۴‌‏/۲۶۶ هزار میلیارد تومان شده‌اند.

در همین راستا، سید عباس حسینی مدیرعامل بانک مسکن، گفت: تا پایان سال ۱۴۰۲، قرارداد ۳۴۱ هزار و ۸۳۷ واحد مسکونی به مبلغ بیش از ۱۵۳ هزار میلیارد تومان در بانک مسکن به امضا رسیده که بر این اساس بیش از ۵۷ درصد از کل تعهد پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن به عهده این بانک است.

وی ادامه داد: بنا بر آمار، بانک مسکن تاکنون بیشترین میزان مشارکت در طرح نهضت ملی مسکن را در کل نظام بانکی کشور داشته است؛ چنانکه این بانک از ابتدای اجرای طرح نهضت ملی مسکن تا پایان سال ۱۴۰۲ و به تنهایی بیش از ۸۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات نهضت ملی مسکن به ۳۲۱ هزار و ۵۹۹ واحد مسکونی پرداخت کرده که در تاریخ نظام بانکی بی نظیر است.

حسینی با بیان اینکه بانک مسکن با وجود کمبود منابع مالی، همواره تمامی تلاش خود را برای تحقق تعهدات دولت مردمی و خانه‌دار کردن مردم انجام داده و در این مسیر از منابع داخلی خود نیز بیشترین پرداخت ها را انجام داده است؛ افزود: این بانک به رغم دارا بودن تعهدات خود از جمله: تکمیل پروژه‌های متعدد برنامه‌ریزی شده، احداث پروژه‌های ساختمانی شامل یکصد هزار واحد مسکونی در سراسر کشور و اجرای شهر خلیج فارس در سواحل هرمزگان، تمام توان و تلاش خود را برای اعطای تسهیلات طرح نهضت ملی مسکن و نیز تسهیلات متعدد تکلیفی و حمایتی به کار بسته است.

مدیرعامل بانک مسکن افزود: بانک مسکن در سال ۱۴۰۲ در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیز نسبت به پرداخت ۴۴ هزار و ۸۸۵ فقره تسهیلات شامل انواع تسهیلات ازدواج، فرزندآوری، ودیعه، خرید، تعمیر و ساخت مسکن معادل ۹۹ هزار و ۳۳۶ میلیارد ریال به خانواده‌ها اقدام کرده است.

حسینی افزود: همچنین بانک مسکن در سال ۱۴۰۲، ۳۴ هزار و ۳۵۳ میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به ۱۶ هزار و ۹۵۸ جوان پرداخته است.

وی گفت: پرداخت تعداد ۱۵ هزار و ۶۵۸ فقره تسهیلات حوادث غیرمترقبه بالغ بر ۸ هزار و ۱۸۷ میلیارد ریال در بخش‌های ساخت، تکمیل، معیشتی و کشاورزی در مناطق آسیب دیده در سال ۱۴۰۲ از اقدامات این بانک برای کمک به جبران خسارات و آسیب های وارده به هموطنان عزیز بوده است.