به نقل از «ناطقان»

حق حبس چگونه ساقط می شود؟

تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۸۲۲۸۵

از جمله اصطلاحات حقوقی که به طور معمول به دنبال اختلافات میان زن و شوهر در دوران عقد به وجود می‌آید، بهره‌گیری زن از حق حبس خواهد بود. ناطقان: همچون دیگر عقود معوض، زن قادر است تا موقعی که مهریه خود را وصول نکرده از انجام تکالیفی که در برابر شوهرش دارد اجتناب نماید.

با وجود این، بهره‌گیری از این حق منوط به شرایطی می‌باشد که در قانون مدنی به آن اشاره گردیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین ممکن است در مواردی حق حبس زن ساقط گردد و دیگر قادر به استناد آن نباشد.

حق حبس زن به این مفهوم است که، زن حق دارد از رابطه زناشویی اجتناب نماید تا موقعی که مهریه خود را وصول کند.

با این حال بهره‌گیری از حق حبس در ازدواج به وجود شرایطی نیازمند است که تنها در صورت تحقق این شرایط زن قادر خواهد بود تا موقعی که مهریه خود را وصول نکرده است از تمکین خاص و تمکین عام در مقابل شوهرش امتناع کند.
سقوط حق حبس زن

به موجب قانون مدنی، زن حق دارد تا موقعی مهریه به وی پرداخت نشده است از اجرای تکالیفی که در برابر شوهر خود دارد خودداری نماید.

لذا زوجه قادر است تا موقعی که مهریه خود را دریافت نکرده است از تمکین در مقابل شوهرش خودداری نماید. البته بهره‌گیری زوجه از حق حبس نیاز به وجود شرایطی دارد که تنها در صورت مهیا بودن این شرایط زوجه قادر است از حق حبس بهره ببرد.

نخست اینکه مهریه زوجه بایستی حال باشد و دوم اینکه زوجه قبلا تمکین نکرده باشد. بر همین اساس، مواردی که به موجب آن حق حبس زوجه ساقط گردیده و از بین می‌رود را می‌توان شامل دو مورد فوق دانست که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
موارد سقوط حق حبس زن

همانطور که بیان شد، زوجه در هر شرایطی قادر به استفاده از حق حبس عقد ازدواج نخواهد بود. بلکه حق حبس زوجه در مواردی ساقط خواهد شد و دیگر حق ندارد به آن استناد کند. در قانون مدنی موارد سقوط حق حبس زوجه مقرر گردیده است که به شرح زیر است:

حق حبس
تعیین مهلت جهت پرداخت مهریه

از جمله شرایط بهره‌مندی زوجه از حق حبس در ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی، اینگونه در نظر گرفته شده است: «مشروط بر اینکه مهر او حال باشد.» بنابراین در موردی که به منظور پرداخت مهریه مهلتی پیش بینی شده باشد، در این شرایط زوجه قبول کرده است که مهریه بعد از گذشت آن مهلت به او پرداخت شود.

پس این شرایط، به این مفهوم است که از حق حبس خود صرف نظر کرده است. علاوه بر این، انقضای مهلتی که جهت پرداخت مهریه در نظر گرفته شده است هم موجب نمی‌گردد که مهریه حال شده باشد و بتوان بر اساس آن از حق حبس بهره‌مند گردید.

سوال مهمی که در این مورد مطرح می‌شود این است که آیا عندالاستطاعه بودن مهریه هم موجب می‌گردد که زوجه قادر به استفاده از حق حبس خود نباشد؟ در این خصوص بین برخی از حقوقدانان و در رویه قضایی اختلاف نظر پیش آمده است.

لیکن به صورت کلی، در شرایطی که مهریه عندالاستطاعه باشد و زوجه قادر به معرفی اموال و دارایی از شوهر خود باشد، باز هم می‌تواند از حق حبس خود بهره‌گیری کند. ولی در صورتی که نتواند این کار را انجام دهد، عندالاستطاعه بودن مهریه از بهره‌گیری حق حبس جلوگیری خواهد کرد.
انجام تکالیف زناشویی از جانب زن

به گفته مشاور حقوقی در اصفهان به موجب ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی: «اگر زن قبل از دریافت مهر به اختیار خود به ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد اقدام نمود، دیگر نمی‌تواند از حق حبس استفاده کند.» نکته مهمی که در این مورد وجود دارد این است که در عمل، تمکین عام نسبت به شوهر موجب ساقط شدن حق حبس زوجه نمی‌گردد. بلکه صرفا تمکین خاص که همان رابطه زناشویی میان زن و شوهر است موجب ساقط شدن حق حبس می‌گردد.
عدم اسقاط حق حبس با مهریه موجل

از طرفی دیگر عده‌ای از حقوقدانان بر این باور هستند که در یک صورت حتی چنانچه مهریه موجل باشد همچنان زن حق حبس خواهد داشت.

این عده عقیده دارند چنانچه مهر موجل باشد و در برابر همزمان تا موعد مهریه مرد تقاضای رابطه زناشویی نکند بلافاصله بعد از رسیدن موعد پرداخت مهریه برای زن حق حبس باقی خواهد ماند.

به عنوان مثال ضمن عقد زوجین به توافق می‌رسند که مهریه پی از یک سال پرداخت گردد. در زول این یک سال مرد تقاضای برقراری رابطه جنسی از زوجه نمی‌کند. پس از انقضای یک سال به نظر این عده همچنان حق حبس برای زن وجود دارد.

نتیجه: با در نظر گرفتن نص صریح ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی و عدم جواز تفسیر موسع نمی‌توان نظر این حقوقدانان را مورد پذیرش قرار دار و در هر صورت موجل بودن مهریه حق حبس را ساقط می‌کند.
آیا حق حبس سبب ساقط شدن نفقه زن می‌گردد؟

موقعی که زوجه از حق حبس خود بهره‌گیری می‌کند، در واقع از شوهر خود تمکین نکرده است اما همچنان مستحق دریافت نفقه نخواهد بود.

بهره بردن از این حق باعث از بین رفتن نفقه زن نشده و زن مستحق دریافت نفقه خواهد بود و عدم پرداخت نفقه از جمله علل طلاق به تقاضای زن است.
آیا اعمال حق حبس زن جزو موارد نشوز است؟

استفاده از حق حبس از طرف زوجه یا همان امتناع از تکالیف زناشویی را نمی‌توان جزو موارد نـشوز به حساب آورد و نتیجه این موضوع این است که استفاده از حق حبس، از بین برنده نفقه نمی‌باشد؛ بنابراین مادە ١٠٨٥ قانون مدنی به این موضوع صراحتا اشاره داشته که این امتناع، مسقط حق نفقه نخواهد بود.».

می‌بایست در نظر داشـت کـه نشوز، موقعی محقق می‌گردد که زوجه غیر قانونی از تکالیفی که در قبال شوهر دارد، خودداری نماید؛ در صورتی که مشاهده می‌شود حق حبس حقی بوده که بر اساس حکم قانون، به زوجه اعطاء گردیده اسـت.

بر همین اساس است که قانون مدنی در مادۀ ١١٠٨ مقرر داشته است:

«هرگاه زن بـدون مانع مشروع، از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.» در صورتی که همانطور که بیان شد، استفاده از حق حبس امری است مشروع و قانونی.
ارتباط حق حبس زوجه و تقسیط مهریه

در صورتی که مهریه تقسیط گردد، ممکن است سالیان زیادی زمان ببرد تا مهریه به وی پرداخت شود. سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا زن در این مدت هم حق دارد از حق حبس خود بهره‌گیری کند؟ در جواب این سوال باید بگوییم که بله.

موقعی که مهریه زن به طور اقساطی پرداخت می‌گردد، بر اساس رای وحدت رویه شماره ۷۰۸ مورخ ۲۲/۵/۱۳۸۷ هیات عمومی دیوان، زوجه قادر است از حق حبس استفاده کند. زیرا شوهر مهریه را به طور کامل پرداخت نکرده است و زن حق دارد تا موقعی که مهریه خود را وصول نکرده از انجام تکالیف زناشویی امتناع ورزد.

حبس تعزیری
حق حبس در دوران عقد

معیار برخورداری زن از حق حبس در ازدواج، برقراری رابطه جنسی با شوهر بوده و در شرایطی که در دوران عقد بین زوجین نزدیکی صورت نگرفته باشد، زوجه حق دارد به حق حبس خود استناد نماید.

حال در صورتی که بعد از ازدواج هم نزدیکی صورت نگرفته باشد، زن قادر است با تسلیم دادخواست استفاده از حق حبس به دادگاه، اقدام به مطالبه مهریه و نفقه خود نماید.
حق حبس زوجه و دادخواست طلاق از سوی زن

از آنجایی که اصولا حق طلاق با مرد بوده و زن نیز به این حق خود استناد نموده و از شروع زندگی مشترک خودداری کرده است، اثبات عسر و حرج وی کار بسیار دشواری خواهد بود.

جز آنکه شرایط طلاق از طرف زوجه را دارا باشد. در موضوع طلاق به تقاضای زن و عسر و حرج خواهید توانست این شرایط را مطالعه نمایید.

در نهایت باید بگوییم که داشتن حق حبس برای زن امتیازی به منظور گرفتن طلاق ایجاد نکرده و ضرورت دارد، زن شرایط طلاق را داشته باشد.
حق حبس و دادخواست طلاق از سوی مرد

در صورتی که مرد دادخواست طلاق بدهد در صورتی که زن در دعاوی پیشین به حق حبس استناد نموده باشد مهریه بر قوه خود باقی است.

مسئله تنها این می‌باشد که به دلیل عدم نزدیکی میان زوجین، زن تنها مستحق نصف مهریه خواهد بود. در طلاق به تقاضای مرد، شرط تنصیف اموال مرد مشمول زن نخواهد شد.

سخن آخر

در این مطلب سعی بر این بود که به طور جامع و دقیق حق حبس چگونه ساقط می‌گردد را مورد بررسی قرار دهیم. همانطور که گفتیم به موجب قانون مدنی، زن حق دارد تا موقعی مهریه به وی پرداخت نشده است از اجرای تکالیفی که در برابر شوهر خود دارد خودداری نماید .

لذا زوجه قادر است تا موقعی که مهریه خود را دریافت نکرده است از تمکین در مقابل شوهرش خودداری نماید. البته بهره‌گیری زوجه از حق حبس نیاز به وجود شرایطی دارد که تنها در صورت مهیا بودن این شرایط زوجه قادر است از حق حبس بهره ببرد. نخست اینکه مهریه زوجه بایستی حال باشد و دوم اینکه زوجه قبلا تمکین نکرده باشد.

  برچسب ها: حق حبس ، ساقط شدن ، زن

منبع: ناطقان

کلیدواژه: حق حبس ساقط شدن زن استفاده از حق حبس زوجه از حق حبس مقابل شوهر پرداخت مهریه حق حبس حق حبس زوجه قانون مدنی بهره گیری حق حبس زن حق حبس ساقط شدن شوهر خود

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۸۲۲۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ریزپرنده‌های ساقط شده هیچ خسارتی برجا نگذاشته اند

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از نیویورک، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز جمعه به وقت محلی در ادامه رایزنی‌ها و دیدار‌های دیپلماتیک خود در نیویورک، در نشستی با حضور سفرای کشور‌های عضو سازمان همکاری‌های اسلامی، به بیان دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران درباره مساله فلسطین و جنایات رژیم صهیونیستی و همچنین دفاع مشروع ایران در مقابل رژیم صهیونیستی پرداخت.
وزیر امور خارجه ایران در واکنش به ساقط شدن چند ریز پرنده توسط پدافند کشورمان در اصفهان، گفت: «حامیان رسانه‌ای رژیم صهیونیستی در تلاشی مذبوحانه سعی داشتند از شکست مجددشان، پیروزی بسازند و این موضوع را بزرگ‌نمایی کنند؛ در حالی که ریزپرنده‌های ساقط شده هیچ خسارت مالی و جانی در بر نداشته‌اند.»
وزیر امور خارجه کشورمان با تشریح عملیات نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران علیه مواضع نظامی رژیم متجاوز صهیونیستی در چهارچوب دفاع مشروع و حقوق بین‌الملل، تاکید کرد: با وجودی که جمهوری اسلامی ایران قادر بود این عملیات را در شعاع گسترده‌تری انجام دهد، صرفاً آن بخش از مواضع نظامی رژیم صهیونیستی هدف قرار داده شد که از آنجا حمله به سفارت کشورمان در دمشق صورت گرفته بود.
امیرعبداللهیان در ادامه یادآور شد که جمهوری اسلامی ایران توانست به اهداف خود در چارچوب پاسخ حداقلی برسد. وی در ادامه خاطرنشان کرد: ما توانستیم اراده قاطع خود را نشان بدهیم و پایگاه‌های نظامی که حمله از آنجا علیه سفارت ما صورت گرفته بود را هدف قرار بدهیم و پیام خود را به رژیم برسانیم.
وزیر امور خارجه ایران گفت: در صورتی که رژیم اسرائیل مجدداً دست به ماجراجویی بزند و اقدامی علیه منافع ایران انجام بدهد، پاسخ بعدی ایران فوری، حداکثری و قاطع خواهد بود و این پیام به روشنی به آمریکا و سایر طرف‌ها منتقل شده است.
وی خاطرنشان کرد: باید ریشه بحران کنونی مورد توجه قرار گیرد که ناشی از جنگ افروزی، نسل‌کشی و جنایات جنگی و ترکیب رژیم اسرائیل علیه غزه و کرانه باختری است و اگر جنگ علیه غزه متوقف شود، آرامش به کل منطقه باز می‌گردد و همه ما از جمله ایران از این آرامش سود خواهیم برد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن یادآوری این که امنیت منطقه برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت بسزایی برخوردار است، تاکید کرد که رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا و متحدانش در حال قتل عام و نسل کشی کودکان و زنان بی دفاع فلسطینی در غزه است.
دکتر امیرعبداللهیان همچنین در پایان اظهاراتش از برگزاری رویداد بزرگ ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران موسوم به ایران اکسپو در تهران با حضور هزاران میهمان خارجی طی هفته آینده خبر داد.
پس از سخنان امیرعبداللهیان در این نشست، سفرای کشور‌های عضو سازمان همکاری‌های اسلامی به بیان دیدگاه‌های خود پیرامون مساله فلسطین و همچنین، پاسخ مشروع کشورمان به تجاوزات رژیم صهیونیستی پرداختند.